ساعت ضدضربه: معرفی کامل، ویژگیها و ۵ برند برتر جهانی
.
مقدمه:
آیا تا به حال ساعتی داشتهاید که با کوچکترین ضربه خراب شود؟ تصور کنید ساعت محبوبی که هدیه گرفتهاید از دستتان بیفتد و در یک لحظه عقربهها از جا کنده شوند و قاب پشتی جدا شود. این کابوسی بود که برای یکی از مهندسان شرکت کاسیو اتفاق افتاد و او را مصمم کرد تا ساعت ضدضربهای بسازد که بتواند «کتک بخورد و همچنان تیکتاک کند» . نتیجهی این تلاش، ابداع سری افسانهای جیشاک (G-Shock) شد که هدفش دستیابی به استاندارد “Triple 10” (سه تا ده) بود: تحمل سقوط از ارتفاع ۱۰ متری، باتری با عمر ۱۰ ساله و مقاومت در برابر فشار آب تا ۱۰ بار (معادل ۱۰۰ متر) . امروز ساعتهای ضدضربه به انتخاب اول ماجراجویان، ورزشکاران و حتی افرادی که در زندگی روزمره کمی دستوپا چلفتی هستند تبدیل شدهاند! در این مقاله بهصورت جامع بررسی میکنیم که ساعت ضدضربه چیست، چه ویژگیها و متریالی دارد، کدام برندهای جهانی در این زمینه پیشتازند و به پرسشهای متداول شما پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید تا هرآنچه را که باید درباره این همراه مقاوم و سرسخت بدانید، کشف کنید.
.
ساعت ضدضربه چیست و چرا اهمیت دارد؟
.
تعریف:
ساعت ضدضربه ساعتی است که برای مقاومت در برابر ضربات و لرزشها طراحی شده است، بهگونهای که مکانیزم داخلی آن حتی در شرایط سخت و برخوردهای شدید نیز سالم بماند . در واقع سازوکار داخلی این ساعتها (موتور مکانیکی یا کوارتز) دارای محافظهای مخصوص مانند فنرها یا ضربهگیرهایی است که شوک ناگهانی را جذب میکنند و نمیگذارند اجزای حساس مثل چرخ تعادل یا عقربهها آسیب ببینند . مطابق استاندارد بینالمللی ISO 1413، یک ساعت مچی مقاوم در برابر ضربه باید سقوط از ارتفاع یک متر روی سطح چوبی را تحمل کرده و همچنان دقت خود را حفظ کند . این استانداردی حداقلی است که اکثر ساعتهای مدرن آن را دارند؛ اما ساعتهای ضدضربه پا را فراتر گذاشته و برای شرایط بهمراتب خشنتری مهیا شدهاند.
اهمیت:
شاید بپرسید چه کسانی واقعاً به ساعت ضدضربه نیاز دارند؟ پاسخ این است: از سرباز و کوهنورد گرفته تا شناگر، ورزشکار دو میدانی و حتی یک کارگر ساختمان یا یک گردشگر ماجراجو. هر کسی که ساعتش در معرض ضربه، سقوط یا لرزش شدید باشد، از مزایای یک ساعت ضدضربه بهرهمند خواهد شد. به قول اد ویسترز (Ed Viesturs) کوهنورد افسانهای که ۱۴ قلهی بالای ۸۰۰۰ متر را فتح کرده است: «ساعتی که همراه یک کاوشگر است باید قابل اعتماد، تقریباً خرابنشدنی، ضدآب و ضدضربه و استفاده از آن آسان باشد» . این سخن از کسی است که بارها ساعتش را در سختترین شرایط (ارتفاعات مرگبار هیمالیا) امتحان کرده است، پس اهمیت مقاومت در برابر ضربه را نمیتوان دستکم گرفت.
از سوی دیگر، ساعت ضدضربه فقط برای شرایط حرفهای نیست؛ بلکه در زندگی روزمره هم به کار میآید. شاید شما یک مادر یا پدر پرمشغله باشید که کودکتان ممکن است ساعتتان را به دیوار بکوبد! یا فردی ماجراجو که در آخر هفته به طبیعتگردی و کوهنوردی میرود. داشتن یک ساعت مچی ضدضربه به شما آرامش خاطر میدهد که تیکتاک زمان حتی پس از اتفاقات غیرمنتظره هم برقرار خواهد ماند. به بیان طنز، برخی شوخی میکنند که اگر روزی جنگ هستهای رخ دهد، یکی از چیزهایی که احتمالاً جان سالم به در خواهد برد ساعت جیشاک است ! هرچند ما اصلاً دوست نداریم این فرضیه را امتحان کنیم ، اما اغراق در این شوخی نشاندهندهی شهرت و اعتماد به نفس بالایی است که ساعتهای ضدضربه کسب کردهاند.
«با مطالعه مقاله “برندهای ساعتسازی ژاپنی: تاریخ، نوآوری و راهنمای خرید جامع” با تاریخچه غنی، نوآوریهای پیشرو و نکات کاربردی برای انتخاب بهترین ساعتهای ژاپنی آشنا شوید.»
.
ویژگیهای اصلی ساعتهای ضدضربه
.
.
ساعتهای ضدضربه معمولاً مجموعهای از قابلیتها و طراحیهای خاص دارند که آنها را از ساعتهای عادی متمایز میکند. در اینجا به مهمترین ویژگیهای ساعت ضدضربه اشاره میکنیم:
• بدنه مستحکم و محافظتشده:
اولین خط دفاعی یک ساعت ضدضربه، بدنهی مقاوم آن است. جنس قاب این ساعتها اغلب از فولاد ضدزنگ یا رزین (Resin) بسیار سخت است که میتواند جلوی بخش اعظم انرژی ضربه را بگیرد . طراحی بدنه بهصورت لایهای انجام میشود؛ به این معنی که ممکن است بین موتور ساعت و قاب خارجی فضای خالی یا لایههای جذبکننده شوک تعبیه شود. برای مثال، در سری کاسیو جیشاک یک ساختار چندلایه وجود دارد که موتور ساعت را بهصورت معلق نگه میدارد تا هنگام افتادن، ضربه مستقیماً به آن منتقل نشود . گوشههای قاب نیز معمولاً کمی برآمده طراحی میشوند تا اگر ساعت به زمین خورد، ابتدا برجستگیهای قاب برخورد کنند نه شیشه یا موتور.
• سیستم جذب شوک داخلی:
همانطور که اشاره شد، قلب تپندهی ساعت یعنی موتور (Movement) در ساعتهای مکانیکی و کوارتز ضدضربه دارای ضربهگیر است. یکی از اولین سیستمهای جذب ضربه در ساعتهای مکانیکی، اینکابلاک (Incabloc) بود که در دهه ۱۹۳۰ معرفی شد . امروزه تقریباً همه ساعتهای مکانیکی مدرن یک نوع شوکگیر در محور چرخ تعادل دارند تا ضربههای ناگهانی باعث شکستن محور ظریف آن نشود. در ساعتهای دیجیتال و هوشمند نیز برد الکترونیکی و قطعات با موادی مانند محافظهای لاستیکی یا قابهای داخلی از جنس پلاستیک تقویتشده پوشانده میشوند تا لرزش به آنها آسیب نزند. بهطور خلاصه، یک ساعت ضدضربه خوب مانند اتومبیلی است که هم شاسی محکمی دارد و هم کیسهی هوا (ایربگ) برای محافظت سرنشینان خود در تصادف – در اینجا سرنشینان همان موتور و عقربههای ساعت هستند!
• مقاومت در برابر آب و شرایط محیطی:
اغلب ساعتهای ضدضربه، ضدآب (Water Resistant) هم هستند . دلیلش این است که کسانی که نیاز به مقاومت در برابر ضربه دارند، معمولاً در شرایطی پرتحرک و بیرونی قرار میگیرند که ساعتشان خیس هم میشود (مثلاً یک کوهنورد در زیر باران). بنابراین تولیدکنندگان معمولاً این ساعتها را طوری میسازند که حداقل تا ۵۰ یا ۱۰۰ متر در برابر نفوذ آب مقاومت کنند. بسیاری از مدلهای معروف تا ۲۰۰ متر (۲۰ بار) ضدآب هستند. برای نمونه، ساعت ویکتورینوکس I.N.O.X. که یکی از قویترین ساعتهای دنیا بهشمار میرود، علاوه بر تحمل ضربه، تا عمق ۲۰۰ متری آب نیز مقاوم است . همچنین این ساعت در آزمونهای عجیبوغریبی از جمله افتادن از ارتفاع ۱۰ متری روی بتن (تقریباً از بام یک ساختمان ۳ طبقه) و حتی رد شدن تانک ۶۴ تُنی از روی آن جان سالم به در برده است . چنین سطحی از مقاومت نشان میدهد ساعتهای ضدضربه حرفهای فقط در برابر ضربه عادی مقاوم نیستند بلکه شرایط极端 را هم تاب میآورند.
• شیشهی مقاوم:
شیشه صفحه ساعت نقطهای حساس در برابر ضربه است. ساعتهای معمولی قدیمی از شیشههای تلقی (آکریلیک) استفاده میکردند که نرم بود و بهجای شکستن، خراش برمیداشت. اما ساعتهای مدرنتر از شیشه معدنی حرارتدیده یا کریستال یاقوت کبود (Sapphire) بهره میبرند. کریستال یاقوت کبود بسیار سخت و ضدخش است (در مقیاس موس درجه ۹ از ۱۰ دارد)، ولی در برابر ضربه شدید ممکن است ترک بخورد. در ساعتهای ضدضربه، یا از شیشههای معدنی ضخیم استفاده میشود که کمی انعطاف دارند و کمتر میشکنند، یا اگر از کریستال یاقوت است دور تا دور آن توسط قاب برجسته محافظت میشود که مستقیماً به زمین برخورد نکند . برای مثال، در بسیاری از مدلهای جیشاک، شیشه کمی پایینتر از سطح قاب قرار دارد تا در سقوط تخت به زمین تماس مستقیم نداشته باشد.
• بند (Strap) محکم و مطمئن:
هرچند بند ساعت مستقیماً جزء قاب نیست، اما در یک ساعت ضدضربه، بند هم باید مقاوم باشد تا خود باعث افتادن ساعت نشود. بندهای رزینی، سیلیکونی یا پارچهای نایلونی (مثل ناتو) رایجترین گزینهها برای ساعتهای اسپرت و مقاوم هستند. این بندها در برابر کشش و پارهشدن مقاومت بالایی دارند و در عین حال اگر فشار شدید به آنها وارد شود، ممکن است خود بند پاره شود ولی قفل یا میلههای اتصال به جایگاه (پایه) ساعت آسیب نمیبیند. به عبارتی بند به عنوان نقطهی فداشونده عمل میکند تا ساعت سالم بماند. البته برخی مدلهای لوکس ضدضربه نیز بند فلزی دارند که مفصلهای بسیار قوی و پینهای محکمتری در آنها به کار رفته است.
به طور خلاصه، یک ساعت ضدضربه ترکیبی است از طراحی مهندسیشده و مواد اولیه باکیفیت که باعث میشود دوام (Durability) و مقاومت (Resistance) بالایی در برابر حوادث داشته باشد. در بخش بعدی دربارهی متریالها و مواد سازندهی این ساعتها بیشتر صحبت میکنیم.
.
مواد سازنده و متریالهای مهم در ساعتهای ضدضربه
.
یکی دیگر از عوامل کلیدی در کیفیت و مقاومت ساعت ضدضربه، جنس مواد اولیه بهکاررفته در آن است. استفاده از متریالهای پیشرفته میتواند تفاوت زیادی در دوام یک ساعت ایجاد کند. در جدول زیر، مهمترین مواد مورد استفاده در ساعتهای ضدضربه و نقش هر کدام را میبینید:
متریال | ویژگیها و نقش در مقاومت |
فولاد ضدزنگ(Stainless Steel) | یکی از رایجترین مواد برای قاب ساعت. بسیار مستحکم و مقاوم در برابر خوردگی است. وزن نسبتاً بالاییدارد که میتواند به جذب شوک کمک کند. ساعتهای ضدضربه با قاب فولادی برای استفادههای نظامی وغواصی ایدهآلاند. |
رزین یا پلاستیکتقویتشده (Resin) | رزین پلییورتان مادهای سبک و در عین حال ضربهگیر است. بسیاری از ساعتهای اسپرت (مثل اکثرمدلهای G-Shock کاسیو) قاب رزینی دارند که شوک ضربه را تا حد زیادی خنثی میکند . رزین همچنیندر برابر سرما و گرما پایدار است و دچار ترکخوردگی نمیشود. |
تیتانیوم (Titanium) | فلزی بسیار سبکتر از فولاد ولی همچنان محکم. تیتانیوم ضدزنگ و ضدحساسیت (Hypoallergenic) است. در ساعتهای ضدضربهی ردهبالا برای کاهش وزن از تیتانیوم استفاده میشود تا ساعت روی دستراحتتر باشد در عین اینکه مقاومت مکانیکی بالایی دارد. |
ترکیبات کربنی(Carbon Fiber/Composite) | برخی برندها برای افزایش مقاومت و کاهش وزن، از فیبر کربن یا کامپوزیتهای کربنی در ساخت قاباستفاده میکنند. این مواد فوقالعاده مستحکماند و در عین حال وزن کمی دارند. برای مثال، ساعتهای جدیدلومنآکس (Luminox) دارای قاب کامپوزیت کربنی هستند که در برابر ضربه بسیار مقاوم است و هرگزمانند سرامیک یا شیشه ترک نمیخورند. |
کریستال یاقوت کبود(Sapphire) | بهعنوان شیشه صفحه به کار میرود. سختی بسیار بالا و مقاومت فوقالعاده در برابر خراش دارد (فقط الماساز آن سختتر است). در ساعتهای لوکس و حرفهای ترجیح داده میشود تا صفحه حتی بعد از سالها بدونخطوخش بماند. برای محافظت در برابر ضربه، معمولاً ضخامت این شیشهها را بیشتر میگیرند یا دور آنحلقهی فلزی قرار میدهند تا مستقیماً ضربه نبیند. |
شیشه معدنی(Mineral Glass) | نوعی شیشه معمولیِ بهبودیافته با حرارتدهی یا پوششدهی خاص. نسبت به یاقوت کبود نرمتر است (راحتترخراش برمیدارد) اما قدری منعطفتر است و در برابر ضربه کمی مقاومت بهتری نشان میدهد (دیرتر ترکمیخورد). بسیاری از ساعتهای اسپرت میانرده از شیشه معدنی برای تعادل بین مقاومت و قیمت استفادهمیکنند. |
لاستیک سیلیکونی(Silicone Rubber) | جنس رایج بند ساعتهای اسپرت و بخشهایی از قاب. لاستیک با کیفیت میتواند شوک را جذب کند (مثلاًسپر یا بامپرهای دور قاب ساعتهای هوشمند). همچنین در دماهای مختلف انعطاف خود را حفظ میکند. بندهای سیلیکونی ساعت ضدضربه هم راحت هستند و هم اگر کشیده یا خم شوند پاره نمیشوند. |
همانطور که در جدول بالا مشاهده میکنید، هر ماده مزایا و ملاحظات خودش را دارد. ترکیب هوشمندانهی مواد است که یک ساعت را واقعاً ضدضربه میکند. برای مثال، یک ساعت ایدهآل برای کوهنوردی ممکن است اینگونه باشد: قاب از جنس فولاد ضدزنگ یا تیتانیوم برای استحکام، روکش بیرونی رزینی برای ضربهگیری، شیشه از یاقوت کبود با حلقهی محافظ، و بند از سیلیکون یا نایلون محکم. چنین ترکیبی تقریباً هر خطری را دفع خواهد کرد.
.
۵ برند برتر ساعتهای ضدضربه در جهان
.
.
بازار ساعتهای مقاوم و ضدضربه مملو از برندها و مدلهای گوناگون است، اما در این میان چند برند مطرح جهانیهستند که امتحان خود را پس دادهاند و پرفروشترین و معتبرترین محسوب میشوند. در این بخش ۵ برند برتر را معرفی میکنیم. هر یک از این برندها برای گروه خاصی از مخاطبان مناسبتر هستند؛ از ورزشکاران و ماجراجویان گرفته تا مشتریان لوکس و کاربران روزمره.
۱. کاسیو جیشاک (Casio G-Shock) – پادشاه مقاومت برای همه
بدون شک وقتی صحبت از ساعت ضدضربه میشود، اولین نامی که به ذهن میآید جیشاک از شرکت ژاپنی کاسیو است. این سری از سال ۱۹۸۳ به بازار عرضه شد و مفهوم ساعت “نشکن” را متحول کرد . داستان تولد جیشاک را قبلاً اشاره کردیم که حاصل تلاش برای ساخت ساعتی بود که سقوط از ارتفاع و ضربات شدید را تاب بیاورد. جیشاک با طراحی خلاقانه چند لایه و استفادهی گسترده از رزین، موفق شد به ضربالمثل «تیک تاک کنان از انفجار هم جان سالم به در میبرد» جامهی عمل بپوشاند (البته اغراقآمیز!) .
ویژگیها:
ساعتهای جیشاک عموماً دیجیتال یا آنالوگ-دیجیتال هستند و علاوه بر مقاومت در برابر ضربه، تا ۲۰۰ متر ضدآباند. طراحی آنها اسپرت و گاهاً خشن است و دقیقاً همان چیزی است که یک ماجراجو یا ورزشکار میپسندد. سه ویژگی معروف جیشاک یعنی مقاومت در برابر ضربه، عمر باتری طولانی و ضدآب بودن، باعث شده که از میدانهای نبرد گرفته تا اعماق دریا و خیابانهای شهر، همراه قابل اعتمادی باشد .
محبوبیت جهانی:
کاسیو تا سال ۲۰۱۷ بیش از صد میلیون عدد ساعت جیشاک در سراسر دنیا فروخته است ! این رقم خیرهکننده نشان میدهد تا چه حد مردم به این برند اعتماد دارند. از سربازان نیروی ویژه تا اسکیتبازان خیابانی، همهجا میتوانید یک جیشاک را روی مچ دست ببینید. جوانان نیز به دلیل طراحی مدرن و رنگبندیهای جذاب، عاشق این ساعتها هستند. جیشاک در فرهنگ عامه جایگاه ویژهای پیدا کرده و نماد استقامت و سرسختی است.
مناسب چه کسانی؟
تقریباً همه! اگر شما یک ورزشکار حرفهای هستید که میخواهید کرونومتر و تایمر قابل اعتمادی داشته باشید، یا یک کوهنورد و غارنورد که ساعتتان مدام با سنگ برخورد میکند، و حتی اگر کارمند یا دانشجویی هستید که یک ساعت اسپرت باحال میخواهید که سالها برایتان کار کند – جیشاک گزینهی مناسبی است. مدلهای متنوع از ارزانقیمت گرفته تا نسخههای بسیار پیشرفته (مثلاً سری Master of G برای نظامیان و ماجراجویان حرفهای) در این خانواده موجود است.
۲. تایمکس (Timex) – همراه قابل اعتماد ورزشکاران و افراد عادی
تایمکس یک برند آمریکایی باسابقه است که شعار معروفی دارد: “تیک میخورد و به کارش ادامه میدهد” (Takes a licking and keeps on ticking) – یعنی حتی اگر کتک هم بخورد، باز کار میکند! این شعار نشان از فلسفهی ساخت ساعتهای مقاوم و ارزانقیمت توسط تایمکس دارد. یکی از پرفروشترین ساعتهای ورزشی تاریخ، ساعت Timex Ironman است که در دهه ۱۹۸۰ عرضه شد. جالب است بدانید در سال ۱۹۸۶ این ساعت پرفروشترین ساعت در ایالات متحده شد و نام “آیرونمن” را از مسابقات سهگانه معروف گرفته بود. دلیل موفقیتش ساده بود: قیمت مناسب، مقاومت قابل قبول در برابر ضربه و آب (تا ۱۰۰ متر) و امکاناتی نظیر کرونومتر و زنگ اخطار که برای ورزشکاران جذاب بود.
ویژگیها:
ساعتهای تایمکس به داشتن نور پسزمینه ایندیگلو (Indiglo) مشهورند که خواندن ساعت در تاریکی را آسان میکند. سریهای Expedition و Ironman تایمکس هر دو برای استفادههای خشنتر طراحی شدهاند. بسیاری از مدلهای Expedition دارای برچسب “شوک” هستند، به این معنی که مطابق استاندارد ISO ضدضربه ساخته شدهاند. تایمکس با قابهای رزینی مستحکم، شیشههای معدنی و بندهای سیلیکونی یا نایلونی، در برابر ضربات معمول روزمره و ورزشی بهخوبی مقاوماند. البته باید در نظر داشت تایمکس به اندازه جیشاک افراطی نیست، اما در عوض طراحی سادهتر و کلاسیکتری دارد که برای استفاده روزمره هم مناسب است.
محبوبیت:
تایمکس به خاطر قیمتهای دوستداشتنیاش در سراسر جهان محبوب است. شما با هزینهای نسبتاً کم میتوانید یک ساعت ضدضربه باکیفیت بخرید که سالها کار کند. بهخصوص در میان دوندگان، دوچرخهسواران و ورزشکاران مبتدی تا متوسط، تایمکس Ironman یک انتخاب رایج است چون کار راهانداز، سبک و بادوام است. حتی بسیاری از افرادی که شاید فعالیت خیلی شدیدی ندارند هم تایمکس را بهعنوان یک ساعت روزمره انتخاب میکنند تا اگر احیاناً افتاد یا ضربه دید، نگرانی بابت هزینه بالای تعویض یا تعمیر نداشته باشند.
مناسب چه کسانی؟
اگر به دنبال ساعت ضدضربه ارزان و کاربردی هستید، تایمکس گزینه ایدهآلی است. ورزشکاران آماتور، دانشآموزان، افرادی که کار فیزیکی سبک انجام میدهند و بهطور کلی هر کس که یک ساعت ساده اما مقاوم میخواهد میتواند از محصولات تایمکس بهره ببرد. مثلاً برای دویدن صبحگاهی یا تمرین در باشگاه، یک Timex Ironman Classic انتخابی کمهزینه و بادوام است. برای طبیعتگردیهای سبک سری Expedition شوک با طراحی شبهنظامی و قطبنماهای تزئینی، حس ماجراجویی را به همراه دارد.
۳. گارمین (Garmin) – ساعتهای هوشمند سرسخت برای ماجراجویان مدرن
گارمین در دنیای ساعت به عنوان سازندهی ساعتهای ورزشی GPSدار و هوشمند شناخته میشود. شاید فکر کنید ساعت هوشمند ظریف است و در برابر ضربه مقاوم نیست، اما سریهای خاصی از گارمین عملاً برای شرایط سخت ساخته شدهاند. برای مثال Garmin Instinct و Garmin Fenix دو سری محبوب از ساعتهای فضای باز (Outdoor) هستند که استانداردهای نظامی را پاس کردهاند. گارمین در مشخصات این ساعتها صراحتاً ذکر میکند که مطابق استاندارد نظامی MIL-STD-810G برای مقاومت در برابر شوک، حرارت و آب ساخته شدهاند . این یعنی همان تستهایی که تجهیزات ارتشی باید از سر بگذرانند – از جمله افتادن از ارتفاع، شوک حرارتی و رطوبت – توسط ساعتهای گارمین هم پاس شده است.
ویژگیها:
ساعتهای سری Instinct و Fenix دارای قاب پلیمر تقویتشده با الیاف هستند که بسیار مستحکم و سبک است. صفحه نمایش آنها با شیشهی شیمیایی سختشده پوشانده شده که ضدخش و ضدضربه است . علاوه بر اینها، این ساعتها هوشمند هستند و امکاناتی نظیر GPS، ارتفاعسنج، قطبنما، سنجش ضربان قلب و دهها قابلیت دیگر دارند که برای ماجراجویان مدرن فوقالعاده است. تصور کنید در حال کوهنوردی هستید و ساعتتان نه تنها از ضربههای مسیر آسیب نمیبیند، بلکه مسیر را هم برایتان ضبط میکند و وضعیت جسمانی شما را میسنجد! این ترکیب تکنولوژی و مقاومت باعث شده گارمین جایگاه ویژهای در میان کوهنوردان، دوندگان طبیعت، اسکیبازان و نظامیان داشته باشد.
محبوبیت:
گارمین شاید به اندازه کاسیو از نظر تعداد فروش ساعت جلو نباشد، اما در بازار رو به رشد پوشیدنیهای هوشمند مقاوم، یکی از رهبران است. رقیبانی مانند Suunto فنلاند و Polar نیز ساعتهای مقاوم ورزشی تولید میکنند، اما گارمین با ارائه امکانات گسترده و نقشههای رنگی (در سری فنیکس) گوی سبقت را ربوده. بسیاری از نیروهای ویژه و ارتشیها نیز به جای ساعت آنالوگ سنتی، از Garmin tactix (نسخه نظامی گارمین) استفاده میکنند که هم مقاوم است و هم کاربردی (مثلاً امکان دید در شب یا حالت مخفیکاری دارد).
مناسب چه کسانی؟
اگر شما یک ماجراجوی حرفهای هستید که نه تنها استحکام ساعت بلکه هوشمندی و قابلیتهای فناوری آن هم برایتان مهم است، گارمین برای شما ساخته شده. کوهنوردان ارتفاعات بلند، دوندگان اولترا ماراتن، سربازان و حتی افرادی که سفرهای ماجراجویانه میروند و نیاز به مسیریابی و ارتباط دارند، از طرفداران گارمین هستند. البته قیمت این ساعتها نسبتاً بالاست (خصوصاً سری Fenix) اما کارهایی را برایتان انجام میدهند که هیچ ساعت مکانیکی قادر به انجامش نیست. در یک کلام، گارمین ترکیب «مغز متفکر دیجیتال» در قالب یک «بدن ورزیده و مقاوم» است.
۴. ویکتورینوکس (Victorinox) – مقاومت سوئیسی با چاشنی ماجراجویی روزمره
ویکتورینوکس (سازنده معروف چاقوی سوئیسی ارتش) در زمینه ساعت هم دستی بر آتش دارد و محصول شاخصش در حوزه مقاومت، ساعت I.N.O.X. است. این ساعت زمانی معرفی شد که بازار در تسلط جیشاک بود و ویکتورینوکس میخواست نشان دهد یک ساعت آنالوگ شیک هم میتواند به اندازهی ساعتهای دیجیتال سرسخت باشد . نتیجه، یک ساعت تماماستیل شد که به معنای واقعی کلمه از “جهنم” آزمایش عبور کرده است! شرکت ویکتورینوکس برای اثبات دوام I.N.O.X. آن را تحت ۱۳۰ تست مختلف قرار داد – از جمله پرتاب از ارتفاع ۱۰ متری روی بتن، قرار دادن در دمای منفی ۶۰ تا مثبت ۱۶۰ درجه سانتیگراد، انداختن در ماشین لباسشویی به مدت دو ساعت، و حتی رد شدن یک تانک ۶۴ تنی ارتش سوئیس از روی آن . پس تعجبی ندارد که به این ساعت لقب “تانک کوچک روی مچ دست” بدهیم.
ویژگیها:
ویکتورینوکس I.N.O.X. از یک بلوک جامد فولاد ضدزنگ ساخته شده است. قطر آن حدود ۴۳ میلیمتر و طراحیاش ساده اما خشن است. صفحه آن کریستال یاقوت کبود ضدخش دارد و تا ۲۰۰ متر ضدآب است . یک نکته جالب، داشتن یک بامپر محافظ سیلیکونی همراه ساعت است که میتوان در شرایط بسیار خشن آن را روی قاب سوار کرد تا مثل سپر اضافه عمل کند . هرچند حتی بدون این محافظ هم ساعت در تستها عالی عمل کرده بود. I.N.O.X. علاوه بر مقاومت فوقالعاده، از نظر ظاهری هم یک ساعت زیبا و مینیمال است که میتوان با لباس روزمره یا حتی کتوشلوار آن را ست کرد. این همان برتری ویکتورینوکس است: ترکیب استایل شهری با مقاومت نظامی. مدلهای دیگری نیز توسط Victorinox تولید میشوند (مثلاً Night Vision یا Airboss) که مقاومت خوبی دارند، اما I.N.O.X. پرچمدار آنهاست.
محبوبیت:
ساعتهای ویکتورینوکس نسبت به کاسیو یا تایمکس کمتر فروختهاند، اما در میان کسانی که کیفیت سوئیسی و دوام را توأمان میخواهند محبوبیت بالایی دارند. I.N.O.X. موفق شده نظر مثبت منتقدین صنعت ساعت را هم جلب کند؛ بهطوریکه از آن بهعنوان یکی از قویترین ساعتهای تمام دوران یاد میشود . ضمن اینکه قیمتش در مقایسه با ساعتهای سوئیسی لوکس، کاملاً مقرونبهصرفه است (حدود 500 دلار). بسیاری از خریداران I.N.O.X. اذعان کردهاند که این ساعت را در شرایط سختی مثل اردوهای نظامی، پرش از هواپیما (چتربازی) و ورزشهای سنگین استفاده کردهاند و کوچکترین مشکلی برایش پیش نیامده است.
مناسب چه کسانی؟
اگر میخواهید یک ساعت آنالوگ شیک اما فوقالعاده سرسخت داشته باشید، ویکتورینوکس گزینه شماست. ماجراجویانی که به تیپ و ظاهر خود هم اهمیت میدهند، افسران نظامی یا پلیسی که ساعت کلاسیک را ترجیح میدهند، و حتی مدیران فعالی که گاهی سفرهای سخت میروند، میتوانند روی I.N.O.X. حساب کنند. به طور خلاصه، ویکتورینوکس پلی است بین دنیای ساعتهای لوکس سوئیسی و ساعتهای تاکتیکی؛ چیزی شبیه یک چاقوی سوئیسی همهکاره که هم در دفتر کار به چشم میآید و هم در دل صحرا.
۵. رولکس (Rolex) – لوکس مقاوم: تلفیق ظرافت و استحکام
شاید انتظار نداشتید نام رولکس در لیست ساعتهای ضدضربه بیاید. رولکس بیشتر بهخاطر لوکس بودن و دقتش مشهور است، اما این برند پیشگام سوئیسی همواره روی مقاومت ساعتهایش کار کرده است. بسیاری از مدلهای رولکس طراحی شدهاند که در شرایط دشوار دوام بیاورند. برای مثال، در سال ۱۹۵۳ سر ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی اولین فاتحان اورست، یک رولکس اویستر را به همراه داشتند که از سرمای شدید و کمبود فشار جان سالم به در برد. رولکس Explorer پس از آن صعود تاریخی به افتخار همین ماجراجویی معرفی شد و به قابلیت اعتماد و دوام معروف شد . همچنین رولکس Submariner از دهه ۱۹۵۰ به عنوان ساعت غواصی ساخته شد که در کنار ضدآب بودن، در برابر ضربات هنگام غواصی هم مقاوم باشد.
فناوریهای ضدضربه:
رولکس در سال ۲۰۰۵ یک سیستم پیشرفته بهنام Paraflex را برای محافظت از اجزای داخلی مخصوصاً چرخ تعادل معرفی کرد. پارافلکس نوعی ضربهگیر میکروسکوپی است که نسبت به سیستمهای قدیمی، مقاومت محور تعادل را تا ۵۰٪ افزایش میدهد . این به آن معناست که یک ساعت مکانیکی رولکس مجهز به پارافلکس میتواند افتادنها و ضربههای شدیدتری را تحمل کند پیش از آنکه دچار اختلال در دقت شود. علاوه بر این، رولکس از فنرهای تعادل خاصی مثل Parachrom استفاده میکند که در برابر تغییرات دما و ضربه پایدارتر هستند. قابهای رولکس عمدتاً از فولاد 904L ساخته میشوند که فوقالعاده مستحکم و ضدزنگ است یا از جنس طلای ۱۸ عیار که ذاتاً نرمتر از فولاد است ولی در مدلهای اسپرت رولکس معمول نیست که طلای خالص به کار رود. شیشهی همه مدلهای جدید رولکس هم یاقوت کبود ضدخش است.
ویژگیها:
یک رولکس ضدضربه (مثلاً Rolex Explorer, Rolex Milgauss یا Oyster Perpetual) از لحاظ طراحی شاید ساده به نظر برسد – خبری از سپرهای پلاستیکی و قابهای حجیم نیست – اما در دل خود مهندسی دقیقی دارد که سالها آزمایش شده است. رولکسها کرونومترهای رسمی با دقت بالا هستند و این دقت حتی پس از ضربه نیز حفظ میشود. بسیاری از کاوشگران، ماجراجویان قطبی و دریانوردان مشهور از رولکس به عنوان ابزار قابل اعتمادشان استفاده کردهاند. رولکس همچنین در تبلیغات قدیمی خود بارها از کلمه “Shockproof” (ضدضربه) استفاده میکرد و ساعتهای دهه ۵۰ خود را با این ویژگی میفروخت. امروزه نیز هر رولکس نوین واقعاً ضدضربه (مقاوم در برابر ضربه) ساخته میشود، هرچند مالک یک رولکس ۱۰ هزار دلاری احتمالاً دلش نمیآید که آن را عمداً زمین بیندازد!
مناسب چه کسانی؟
رولکس برای مشتریان لوکسپسند است که در عین حال میخواهند ساعتشان در سختیها دوام بیاورد. مثلاً فردی که ساعت Submariner طلایی خود را در استخر، دریا یا هنگام ورزش هم به دست دارد و انتظار دارد آب و ضربه به آن آسیب نزند. یا کوهنورد/جهانگردی که یک رولکس Explorer II را انتخاب میکند تا هم پرستیژ برند را داشته باشد و هم مطمئن باشد ساعتش از سرمای قله و تکانهای مسیر جان سالم بدر میبرد. بهطور کلی، رولکس نشان داده که «لوکس بودن» منافاتی با «مقاوم بودن» ندارد و میتوان هر دو را با هم داشت. البته در این حوزه برندهای لوکس دیگری هم هستند: اومگا (Omega) با مدلهایی چون Speedmaster (که آزمونهای فضانوردی NASA شامل شوک 40g را گذرانده)؛ IWC با مدل Ingenieur؛ و Breitling با مدلهای حرفهای خود. اما رولکس یک سر و گردن از نظر شهرت بالاتر است و به همین دلیل در این فهرست قرار گرفت.
اکنون که با پنج برند برتر ساعت ضدضربه و ویژگیهایشان آشنا شدیم، در بخش بعد به چند پرسش متداول کاربران درباره این ساعتها پاسخ خواهیم داد.
.
«با مطالعه مقاله “ساعت اودمار پیگه – AP” از تاریخچه، طراحی مدرن و ویژگیهای منحصر بهفرد این ساعت لوکس مطلع شوید.»
.
سوالات متداول درباره ساعتهای ضدضربه
.
.
در این قسمت، به برخی از پرسشهایی که شاید در ذهن شما درباره ساعت ضدضربه باشد میپردازیم:
آیا ساعت ضدضربه واقعاً ضد ضربه است؟
این سوالی است که خیلیها میپرسند. حقیقت این است که “ضدضربه” به معنای مطلق کلمه نیست – هیچ وسیلهای در دنیا وجود ندارد که تحت هر شدت نیرویی آسیب نبیند. منظور از ضدضربه بودن ساعت این است که در برابر ضربات و تکانهای معمول و حتی شدید (در محدوده معقول) مقاوم باشد و دچار خرابی یا اختلال نشود . برای مثال، اگر یک ساعت مچی عادی را از ارتفاع یک متر رها کنید ممکن است از کار بیفتد، اما یک ساعت ضدضربه طبق استاندارد باید چنین سقوطی را تحمل کند . ساعتهای ضدضربه پیشرفتهتر شاید افتادن از ارتفاع چند متر، ضربه حاصل از برخورد به در و دیوار یا لرزشهای شدید موتور سیکلت را هم تاب بیاورند. اما اگر با پتک سنگین به ساعت ضدضربهتان بکوبید، احتمالاً نابود خواهد شد!
بنابراین پاسخ کوتاه: بله، ساعت ضدضربه تا حد زیادی در برابر شوک مقاوم است و در شرایطی که ساعتهای معمولی تسلیم میشوند، دوام میآورد. اما نباید انتظار داشته باشید که هیچ نیرویی هرچقدر عظیم به آن اثر نکند. فراموش نکنید اصطلاح درستتر فنی برای این ساعتها “مقاوم در برابر ضربه” است، نه ضدضربهی مطلق.
آیا ساعت ضدضربه ضدآب هم هست؟
در بسیاری از موارد بله، بیشتر ساعتهای ضدضربه دارای درجهای از مقاومت در برابر آب هم هستند . به خصوص مدلهایی که برای فعالیتهای خارج از منزل یا ورزشی طراحی شدهاند معمولاً حداقل تا ۵۰ متر ضدآباند. برای نمونه، تقریباً تمام ساعتهای سری جیشاک کاسیو تا ۲۰۰ متر ضدآب هستند، یا Timex Ironman تا ۱۰۰ متر. دلیلش هم ساده است: کاربری که نیاز به ضدضربه بودن دارد احتمالاً ساعتش را در شرایط خیس (زیر باران، شستوشوی دست، عرق کردن، شنا در استخر) هم استفاده میکند، پس منطقی است که سازندگان این ویژگی را هم در نظر بگیرند.
اما توجه: ضدضربه بودن لزوماً تضمینکننده ضدآب بودن نیست. ممکن است ساعتی طراحی شده باشد که در برابر افتادن مقاوم باشد ولی آببندی خوبی نداشته باشد. خوشبختانه اکثر برندهای معتبر این اشتباه را نمیکنند. نمونههای معروف مانند Victorinox I.N.O.X. که قبلاً گفتیم، هم از آزمون ضربه سربلند بیرون آمدند و هم تا عمق ۲۰۰ متری کاملاً آببندی شدهاند . با این حال همیشه به درجهی مقاومت در برابر آب که روی ساعت (یا دفترچه آن) ذکر شده دقت کنید. اگر ساعت ضدضربه شما تنها ۳۰ متر ضدآب است، به معنای شستوشوی دست است و نباید با آن شنا کنید. ولی اگر ۱۰۰ یا ۲۰۰ متر است خیالتان راحتتر باشد.
چه تفاوتی بین ساعت “مقاوم در برابر ضربه” و ساعت “ضدضربه” وجود دارد؟
از نظر معنای لغوی، تفاوت خیلی ظریفی است. در زبان انگلیسی دو اصطلاح Shock Resistant (مقاوم در برابر شوک/ضربه) و Shockproof (ضدشوک/ضدضربه) به کار میروند که در عمل تقریباً به یک مفهوم اشاره دارند. تولیدکنندگان ساعت معمولاً ترجیح میدهند از عبارت “مقاوم در برابر ضربه” استفاده کنند تا انتظارات غیرواقعی ایجاد نشود، چرا که همانطور که گفتیم هیچ ساعتی ۱۰۰٪ ضد هر ضربهای نیست. در استانداردهای رسمی (مثل ISO 1413) نیز واژهی Shock Resistant به کار میرود .
بنابراین میتوان گفت هر ساعت ضدضربهای در واقع مقاوم در برابر ضربه است و عبارت ضدضربه بیشتر یک تعبیر رایج یا تبلیغاتی است. ممکن است برخی برندها درجات مقاومت را نیز مشخص کنند. برای مثال، کاسیو در برخی مدلهای جیشاک به “Triple G Resist” اشاره میکند که یعنی مقاوم در برابر سه شتاب گرانشی (برای لرزش، ضربه و گریز از مرکز). این هم نوعی بیان جزئیات مقاومت است. در کل، تفاوت خاصی جز در لفظ نیست؛ هر دو بیان میکنند که ساعت موردنظر برای تحمل شوکهای فیزیکی طراحی شده است. پس اگر روی ساعتی دیدید “Shock Resistant 5m” یعنی از فاصله ۵ متری افتادن را احتمالاً تاب میآورد. و اگر دیدید “Shockproof” صرفاً یعنی همان مقاوم در برابر شوک (بدون اشاره به حد مشخص).
بهترین ساعت ضدضربه برای ورزش یا کوهنوردی چیست؟.
انتخاب بهترین ساعت تا حدی به نوع فعالیت و بودجه شما بستگی دارد، اما چند گزینه مطرح در این زمینه را میتوانیم نام ببریم:
• Casio G-Shock Rangeman – اگر اولویت شما نهایت مقاومت و امکانات جانبی (مثل قطبنما، دماسنج، ارتفاعسنج) در یک ساعت دیجیتال است، رنجمن جیشاک یک انتخاب عالی است. این ساعت برای ماجراجویان و نیروهای نظامی طراحی شده و تقریباً نشکن محسوب میشود (سری G-Shock قبلاً در تستها از ارتفاع ۱۰ متر هم جان سالم به در برده است) . ضدآب ۲۰۰ متری بوده و گل و لای، سرما و گرما هم روی آن اثری ندارد.
• Garmin Instinct Solar – برای ورزشکاران حرفهای و کوهنوردان مدرن که دوست دارند GPS و امکانات هوشمند روی مچشان داشته باشند، گارمین Instinct گزینه ممتازی است. این ساعت مطابق استاندارد نظامی 810G مقاوم شده و علاوه بر ضربه، در برابر تغییرات دما و آب هم مقاوم است. نسخه سولار آن با شارژ خورشیدی حتی نگرانی باتری را هم کمتر کرده. برای ترکینگ مسیر، ارسال پیام اضطراری (با دستگاه InReach) و پایش سلامتی در کوهستان بسیار کارآمد است.
• Victorinox I.N.O.X. Titanium – اگر ساعت عقربهای را ترجیح میدهید که هم شیک باشد هم فوق مقاوم، مدل تیتانیومی ویکتورینوکس اینوکس را در نظر بگیرید. تیتانیوم وزن را کمتر کرده و راحتی را بالا برده بدون اینکه از مقاومت کم کند. این ساعت بهخصوص برای کوهنوردانی مناسب است که نمیخواهند ابزار دیجیتال حواسشان را پرت کند و فقط یک ساعت قابل اعتماد نیاز دارند. با خیال راحت میتوانید آن را به صخرهها بکوبید؛ در حد تانک دوام دارد!
البته انتخابهای دیگری هم هستند: مثلاً Suunto Core یک ساعت تمامدیجیتال با ارتفاعسنج و قطبنما از فنلاند است که مقاومت خوبی دارد؛ یا Luminox Navy SEAL که مورد علاقه نیروهای ویژه آمریکاست و برای ورزشهای آبی و غواصی نیز مناسب است. اگر بودجه بسیار بالایی دارید و به مکانیکی بودن علاقهمندید، شاید یک Rolex Explorer II یا Omega Seamaster هم همراه لوکس و مقاومی برای کوهنوردی باشد – اما معمولاً بیشتر افراد ترجیح میدهند ریسک استفاده خشن از چنین ساعت گرانقیمتی را نکنند.
جمعبندی نهایی: برای اکثر ورزشکاران و کوهنوردان، کاسیو جیشاک همچنان پادشاه مقرونبهصرفهی مقاومت است، در حالی که گارمین پادشاه فناوری پوشیدنی مقاوم محسوب میشود. اگر استایل کلاسیک میخواهید، ویکتورینوکس یا لومنآکس را انتخاب کنید که امتحان پس دادهاند.
.
«با مطالعه مقاله “معرفی بهترین مدلهای ساعت جیشاک و ویژگیهای آنها” از جزئیات برترین مدلها و ویژگیهای منحصر بهفرد این ساعتها مطلع شوید.»
.
جمعبندی
.
در دنیایی که ابزارها به سادگی آسیب میبینند، داشتن یک ساعت ضدضربه مانند داشتن یک دوست تنومند است که در سختیها کنارتان میماند. این ساعتها با طراحی هوشمندانه، ویژگیهای فنی خاص و مواد اولیه درجهیک ساخته میشوند تا از پس حوادثی برآیند که برای یک ساعت معمولی فاجعهبار است. ما دیدیم که چرا چنین ساعتی اهمیت دارد، چه ویژگیهایی آن را متمایز میکند، چه موادی در ساختش به کار میرود و چه برندهایی در این عرصه پیشتازند. از کاسیو جیشاک افسانهای گرفته تا رولکس Explorer لوکس، هر کدام فلسفهای مشترک دارند: زمان متوقف نمیشود، حتی اگرزمین و زمان بر ساعتمان فرود آیند!
در نهایت، انتخاب ساعت ضدضربه مناسب به سلیقه و نیاز شما بستگی دارد. مهم این است که با آگاهی از مشخصات و مزایای هر مدل، ساعتی را برگزینید که بهترین همراه برای سبک زندگی شما باشد. امیدواریم این راهنمای جامع به شما کمک کرده باشد تا با دید بازتری تصمیم بگیرید و مچیبندتان را به ساعتی بسپارید که ضربان ثانیههایش حتی در پرتلاطمترین لحظات نیز پایدار بماند. زمان در دستان شماست – محکم نگهش دارید!